17 tháng 11 2019

Tự thắp đuốc mà đi

Phạm Quang, tu sĩ Phật giáo, pháp danh Thích Trí Quang (TTQ) sinh ngày 21/12/1923, mất ngày 8/11/2019. Đã có nhiều bài viết trên mạng xã hội về TTQ, bài viết này mong được đóng góp một vài ý kiến trong tinh thần xây dựng và học hỏi.

TTQ lãnh đạo nhiều ngàn tín đồ Phật giáo và tu sĩ Phật giáo, gây nên một tình trạng hỗn loạn ở miền Nam Việt Nam bắt đầu từ giữa năm 1963, góp phần làm sụp đổ chính phủ Ngô Đình Diệm. 

Tình trạng hỗn loạn còn tiếp diễn ba năm sau đó, khi phong trào do TTQ lãnh đạo lọt vào giữa các cuộc tranh chấp của một số tướng lãnh quân đội Miền Nam Việt Nam (MNVN).

Tháng Sáu 1966, tướng Nguyễn Cao Kỳ ra lệnh giam lỏng TTQ tại chùa Ấn Quang, Sài gòn. Năm 1975, TTQ ủng hộ Dương Văn Minh nắm chính quyền, trước khi ông Minh đầu hàng Việt Cộng (VC). Dù vậy, VC vẫn tiếp tục duy trì lệnh giam giữ “tại chùa” đối với TTQ, sau khi họ đã nắm chính quyền. Lệnh này chỉ được tháo bỏ sau đó vài năm. Năm 2013, TTQ về chùa Từ Đàm, Huế và ở lại đây cho tới khi mất vào ngày 8/11/2019.

Trong những năm 60 đó, TTQ không phải là một tu sĩ Phật giáo. Ông ta là một nhân vật chính trị. TTQ lãnh đạo tu sĩ và nhiều tín đồ Phật giáo xuống đường, dàn bàn thờ ra đường phố, chống “đế quốc Mỹ xâm lược” và Ngô Đình Diệm, ủng hộ Nguyễn Chánh Thi, chống Nguyễn Khánh, chống Nguyễn Văn Thiệu, Nguyễn Cao Kỳ, gây ra tình trạng hỗn loạn ở miền Nam Việt Nam, góp phần làm sụp đổ nền Đệ Nhứt Cộng Hòa, vốn đã chịu quá nhiều gió bão từ phía VC, phía Mỹ, và phía các tướng lãnh bất đồng. TTQ đã gián tiếp gây nên nhiều cái chết của tín đồ và tu sĩ Phật giáo, làm suy yếu chính quyền MNVN, và làm lợi cho VC.

Người ta còn trách TTQ ở chỗ, mặc dù rất hung hăng dưới chế độ cộng hòa ở MNVN, ông lại rất im lặng trước việc VC đập phá chùa chiền sau 75, và sau đó đưa các đảng viên CS vào các ngôi chùa, biến nơi đây thành cơ sở chính trị, cơ sở kinh tài của VC, và là trung tâm của những hoạt động mê tín, dị đoan.

Những tín đồ Phật giáo nghèo khổ đã bị vắt kiệt sức bên ngoài chùa, tưởng đâu tìm được bóng mát tâm linh đằng sau cánh cửa chùa; họ đâu ngờ chính nơi đây, họ lại một lần nữa “cúng dường” cho cô hồn, các đảng còn sống và huyênh hoang với nhiều bằng khen, chức sắc được phong từ phía đảng CS với khẩu hiệu rất rõ ràng “Đạo Pháp, Dân Tộc, và Chủ Nghĩa Xã Hội”.

Phật giáo không chủ trương việc tham dự vào các tranh chấp chính trị. Đức Phật lúc còn tại thế không dính líu đến các tranh chấp chính trị. Vua Tỳ Lưu-Ly của một nước lân cận đã đem quân san bằng thành Ca-tỳ-la-vệ, nơi ngài được sinh ra để làm Thái-tử, và giết hơn 500 người của dòng họ Thích-ca. 

Ngài không lãnh đạo các tu sĩ Phật giáo của vương quốc Thích-ca để làm một cuộc trả thù sau đó. Chủ trương của ngài đã rất rõ ràng từ hơn hai ngàn năm trước, nước Phật chỉ có Sự Thật, không có đảng phái, vua quan. Nước Phật mở cửa cho tất cả chúng sinh vì “máu ai cũng đỏ, và nước mắt ai cũng mặn”. Tương tự, Chúa cũng phán rằng: "Của Caesar, trả về Caesar; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa".

Chủ trương của Phật, và của Chúa Jesus đều rất rõ ràng, rằng niềm tin tôn giáo và quan điểm chính trị là hai việc khác nhau. Tuy nhiên, các tu sĩ được gọi là “thầy”, là “cha”, đã có tiếng nói rất quan trọng trong việc định hướng quan điểm chính trị của các tín đồ.

Đa số người Việt theo Phật giáo, những người theo đạo thờ cúng ông bà cũng có khi xa gần coi mình như một tín đồ Phật giáo không thuần thành. Chính vì vậy, các chính trị gia thường tranh thủ sự ủng hộ của các tu sĩ, đặc biệt là các “thầy”, bởi sự ủng hộ của các “thầy” là quá “hấp dẫn” đối với tham vọng chính trị của họ.

Ngược lại, đối với một số “thầy”, được sự ủng hộ của chính quyền để xây chùa lớn hơn, đẹp hơn, hưởng được những cung phụng, cúng dường công sức, tài vật từ phía tín đồ cả người giàu lẫn người nghèo, và quan chức từ thấp đến cao, cũng trở thành một sự hấp dẫn mạnh hơn cả giáo pháp của Phật.

Sự cộng tác đó giữa đảng CS và một số “thầy” đã làm tình trạng Phật giáo ở Việt Nam trở nên nát bét như hiện nay. Cái chết của TTQ một lần nữa làm nổi lên một số vấn đề liên quan đến Phật giáo ở Việt Nam.

Cần nhấn mạnh rằng bài viết này không có ý “vơ đũa cả nắm”. Dĩ nhiên, trong ao bùn vẫn có nhiều hoa sen tinh khiết nở ra thật sự đón nhận bàn chân của Phật. Là bùn hay là sen, “tự thắp đuốc lên mà đi” như lời dạy của Phật đối với tất cả ai tin vào giáo pháp của Ngài bao gồm các tu sĩ (các “thầy”) và tất cả những tín đồ phật giáo, trong đó có người viết bài này.

Nguyên Đại
17 Tháng Mười Một 2019

Đã đăng trên:
Báo Tiếng Dân

Tiếng Dân Facebook



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét